Slakken hebben nog nooit van burn-out gehoord.
Vaak zie ik cliënten die te maken hebben met burn-out gerelateerde klachten. Zowel fysiek als mentaal zitten zij vaak in een soort van automatische versnelling. Dat merk ik aan hoe ze praten, denken, zich voortbewegen en de dingen doen. De dagdagelijkse maalstroom gaat voor hen in een constant verhoogd tempo tot het tijd is om te gaan slapen. Vaak weten ze niet beter als dat dit de ‘normaalstand’ is terwijl het dat natuurlijk niet is. Het versnelde leven is gewoon geworden, ze leven in dat verhoogde tempo op de automatische piloot. Als dat maar lang genoeg zo doorgaat komt er een moment dat slapen een probleem gaat worden. Ze kunnen niet meer afschakelen, het stresssysteem raakt ontregeld en er ontstaan lichamelijke en mentale klachten zoals oververmoeidheid, gespannenheid, een korter lontje en concentratieproblemen.
Om ze bewust te maken van hun automatische piloot vraag ik ze als onderdeel van de therapie, bij wijze van oefening, om een week lang bewust en met volle aandacht een eenvoudige activiteit wat vertraagd te doen. Zoals bijvoorbeeld naar de vuilnisbak of de koffieautomaat lopen, de aardappels schillen of stofzuigen. Dat klinkt als een heel eenvoudige oefening maar probeer het maar eens. Je zult merken dat het niet gemakkelijk is. Allereerst moet je je jezelf er aan herinneren om het vertragen te oefenen. Voor je het weet ben je het vergeten en liggen de piepers al geschild in de pan. Dat komt, even kort door de bocht, omdat als we dingen versneld doen onze automatische piloot zijn kans schoon ziet en we minder goed in staat zijn om oplettend te zijn op wat er in ons lijf en in ons denken gebeurt.
Afgelopen weekend zijn onze afrikaantjes en pompoenplantjes in de grond gegaan in de buurttuin in de Gascognehof. De plantjes zijn met veel aandacht, geduld en toewijding zelf door mijn vrouw Ghislaine uit een zaadje gekweekt. Die plantjes ontkiemen en groeien in aanvang traag en het is heel heilzaam om in dat vertraagde proces mee te bewegen. Door de trage maar gestage groei hebben ze zich ontwikkeld tot sterke plantjes. Ze staan er prachtig bij en gisterochtend ging ik vol trots de buurttuin in om ze te bewonderen. Wat bleek het geval; de helft van de plantjes waren kaalgevreten door slakken! Het zal toch niet waar zijn dat al die plantjes waar mijn vrouw zo haar best op heeft gedaan morgen zijn opgevreten door die trage monstertjes? Ik schoot meteen in de actiestand. Wat te doen! Google weet raad en binnen een paar uur snellezen was ik afgestudeerd slakkenexpert.
De naaktslak zonder huis of de versie met een eigen woning, het maakt niet uit, ze verstoppen zich overdag graag onder de bladeren en in rommelhoekjes. Als ik nu opschiet kan ik voor het eten nog gaan zoeken dacht ik. En ja hoor, ik vond ze, tientallen verdwenen meteen in mijn emmer. Ze hebben ook een hekel aan gebroken schelpen las ik. Dus, hup naar de winkel. En bier, ze houden van donker zoet bier! Die heb ik nog in de koelkast staan. Daar kruipen ze dan in en verdrinken.
Ik nam mij voor meteen na het avondeten nog aan de slag te gaan met mijn schelpengrit en kasteelbiertjes. Mijn maaltijd was in rap tempo verorberd, Ghislaine nam het uitlaten van onze viervoeter voor haar rekening zodat ik snel aan de slag kon met mijn snode plannen. In versneld tempo verspreidde ik de schelpen en met gemengde gevoelens zette ik een met het bier gevuld schaaltje neer. De bedwelming door de alcohol maakt het misschien nog een beetje humaan maakte ik mijzelf wijs, mmm...
Ik was net op tijd weer thuis voor Studio Sport, het journaal en mijn favoriete trage televisieprogramma van de Vlaamse wandelaar Arnoud. Mijn gedachten waren echter voortdurend bij het slakkenleger. Ik wist zeker dat honderd meter bij mij vandaan langzaam maar vastberaden de aanval op onze plantjes weer was geopend.
Ik had ook gelezen dat de beste remedie is om ze te vangen als het donker is, dan komen ze namelijk tevoorschijn, de gluiperds. Maar nee, ook ’s avonds laat nog de buuttuin in dat gaat me te ver.
Tegen tien uur vond ik mijzelf echter gewapend met zaklamp en emmer op jacht. En meteen was het raak. Op de eerste de beste pompoenplantjes zaten ze weer heerlijk te dineren. Zo ook bij de papavers, de dahlia’s, de margrieten en bij de papavers. Ik snelde met mijn zaklamp van de ene plek naar de volgende en dacht steeds: het is laat, nu is het genoeg maar stoppen lukte niet. Hier nog een paar en daar ook. En daar… Al die mooie planten die teloor gaan aan de slakkenterreur. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van onze mooie buurttuin dacht ik voortdurend.
En zo stond ik met mijn doen en laten mijn hele zondag ongemerkt en automatisch in de versnelling. Zo zie je maar, ook de stresstherapeut is maar een mens. Wees gerust ik heb het herkend en heb goed geslapen.
Het gaat er niet om dat we steeds vertragen en niet meer versnellen maar om te herkennen dat we dat doen en zo de balans te herstellen en te bewaren.
Wil je jouw automatische piloot ook eens leren kennen? Ga dan eens een week lang iedere dag met volle aandacht je tanden poetsen. Een paar tips voordat je begint: vertraag iets, stel jezelf voor dat je begint met deze oefening en kies een andere plek aan de wastafel. Succes met oefenen.
